Artikelen uit de 75ste jaargang 2020 – nr. 3 van VRIJE RUIMTE 20 februari 2020
Geen broeders maar vijanden
Het ideaal dat mensen, ongeacht hun nationaliteit, religie, ras, geslacht et cetera, niet wezenlijk van elkaar verschillen is in ongerede geraakt. Of dat vroeger beter was is de vraag, maar humanisten, en in de tweede helft van de twintigste eeuw ook wat christenen, beleden dat ideaal op zijn minst met de mond.
Wie nu verkondigt dat alle mensen broeders zullen worden moet op zijn best op een meewarige blik rekenen. Begrijpelijk, wereldvrede is ver weg. De gedachte dat vrede, hoe onvolmaakt ook, te verkiezen is boven oorlog wordt in sommige kringen als gezeur of zelfs als chantage afgedaan. Zij die erop wijzen dat het opmerkelijk is dat er sinds 1945 geen oorlog in West-Europa is gevoerd lijken naïef of ouderwets te zijn. Historisch besef is in sommige kringen een anachronisme geworden.
Cultuur, zo wordt gezegd, is doorslaggevend. Vanuit die gedachte is het niet ver naar de opvatting dat de ene cultuur beter is dan de andere. Wie tot cultuur A behoort is wezenlijk anders dan zij die tot cultuur B behoren, alleen daarom al zijn mensen geen broeders maar vijanden. Want cultuur A wil cultuur B overheersen en vice versa.
Nu denk ik dat cultuur inderdaad doorslaggevend is; mensen zijn cultuurproducten, er is niet veel “natuurlijk” aan een mens. Ja, bijvoorbeeld de manier waarop wij voedsel verteren, dat staat los van cultuur, vrijwel al het andere is door cultuur bepaald. Hoe wij spreken, denken, dansen et cetera. Nu is cultuur natuurlijk niet door buitenaardse wezens aan ons opgelegd. Mensen maken cultuur en worden erdoor bepaald. Het individu echter kan moeilijk zeggen: ik en mijn voorouders zijn verantwoordelijk voor “mijn” cultuur.
Want de ene cultuur is niet strikt gescheiden van de andere. De geschiedenis van de mensheid bestaat niet alleen uit moordpartijen, maar ook uit volksverhuizingen. Elke cultuur is multicultureel, al voelt dat misschien niet zo. Dat wij dat niet altijd beseffen is eveneens te wijten aan gebrekkig historisch besef.
Cultuur is doorgaans levend, en levend wil zeggen veranderlijk. Versteende cultuur is dode cultuur. Cultuur kan ontaarden in cultuuroorlogen. In de VS zijn cultuuroorlogen over abortus gevoerd, die oorlog woekert nog voort, in Nederland gaat de cultuuroorlog al enige tijd over Zwarte Piet.
Waar cultuuroorlogen worden gevoerd, zo blijkt al uit bovengenoemde voorbeelden, wordt cultuur gepolitiseerd. Een deel van rechts Nederland lijkt oprecht te geloven dat Nederlandse cultuur nauwelijks meer is dan Zwarte Piet (en Sinterklaas), misschien aangevuld met de opvatting dat ware Nederlanders wit en geseculariseerd zijn. Secularisatie in Nederland betekent: geen historisch besef hebben. Cultuur is zo complex en divers en multicultureel dat radicale identificatie met één cultuur hachelijk is.
Cultuuroorlogen zijn feitelijk godsdienstoorlogen, al doen veel deelnemers het zonder God, en weten ze ook vrijwel niets over de godsdienst (cultuur) die ze zo hartstochtelijk verdedigen.
Arnon Grunberg
Met toestemming van de auteur en van de redactie van het maandblad,
overgenomen uit Wordt Vervolgd van dec. ‘18/jan. ‘19
__________________________________________
SAMENWERKINGSVERBAND VRIJZINNIG WESTLAND
__________________________________________
75 JAAR KERKBLAD
Arnold Knoppert neemt u mee tijdens zijn reis door de geschiedenis van het kerkblad. Een reis die dit jaar in ieder nummer een vervolg krijgt door steeds vijf jaar aan opvallendheden en wetenswaardigheden uit het blad met ons te delen. In deze aflevering geeft hij een terugblik van het kerkblad “Ons Kringorgaan” over de periode 1951 t/m 1955. In die periode wordt het kerkblad nog steeds gelezen door de leden van de in de eerste aflevering genoemde 7 afdelingen.
Logo
Opvallend is het nieuwe logo dat voor het 1e exemplaar in 1951 wordt gebruikt. Ds. J v.d. Winden vertelt in zijn voorwoord meer over de betekenis van het nieuwe logo. Ook wordt door hem dank gebracht aan de ontwerper, de heer P.A. van Staalduinen uit ’s-Gravenzande.
Honselersdijk
Op 6 januari 1951 wordt de oprichtingsbijeenkomst gehouden van het kerkkoor.
In het nummer van mei 1953 meldt voorganger De Gram dat er veel klachten komen over het luide praten in het kerkgebouw voor de aanvang van de diensten. Met de woorden van Christus: “Mijn huis is een Huis des Gebeds” wijst hij allen erop rustiger te zijn na het betreden van het kerkgebouw. In februari 1953 wordt tijdens de ledenvergadering bekend
gemaakt dat de vereniging uit de erfenis van M.A. Wesstein een woonhuis aan de Mariëndijk kreeg toebedeeld. Deze woning wordt in gebruik genomen als pastorie voor de predikant De Gram.
Naaldwijk
Op 22 maart 1951 wordt voor de eerste maal de Lucaspassion door zangvereniging Harmonie in de Oude Kerk ten gehore gebracht. Op 2 december 1951 verlaat ds. Van der Winden Naaldwijk. Hij heeft een beroep aangenomen naar Veenhuizen. Op 14 mei 1952 krijgt de Hervormde Gemeente Naaldwijk van de Classis toestemming om de 2e predikantsplaats te mogen opheffen. In het januarinummer van het kerkblad in 1953 wordt voor de eerste keer gesproken over het doel en ongemak van het koorhek. Ons gemeentelid Jan Emmens wijst op de historische waarden en functie van het koorhek. Advies van hem: “Geen veranderingen aanbrengen”. Bijna 50 jaar later wordt een zeer bevredigende oplossing gevonden voor (tijdelijke) verplaatsing.
Maasdijk
De VCJC bestaat in 1951 25 jaar. Dit wordt herdacht met een feestavond op 28 februari. In september 1953 wordt er het kerkgebouw onder handen genomen. Alles was schoongemaakt, waar nodig geverfd. De fietsenstalling wordt opgeknapt en het tegelpad wordt hersteld. Alles is dan klaar voor het nieuwe seizoen. In mei 1954 neemt het echtpaar Van der Hoek afscheid als conciërge van Concordia. Zij worden opgevolgd door het echtpaar J van Staalduinen- van den Berg. In de dienst van 6 november 1955 wordt door ds. Scheper de nieuwe voorganger van de VVH Maasdijk, de heer Van Beemen uit Den Haag, ingeleid.
‘s-Gravenzande
In de ledenvergadering van 28 september 1951 wordt voorgesteld om de stoelen in het kerkgebouw te vervangen door banken en de al aanwezige banken een opknapbeurt te geven. Het bankenplan vond geen doorgang maar er werden wel nieuwe stoelen aangeschaft. 10 maart 1952 bestaat de Evangelische Unie 50 jaar. Dit wordt gevierd met een feestavond in gebouw Maranatha en een kerkdienst op de jubileumdag. 27 september 1953 neemt ds. Wagenvoorde afscheid van ’s-Gravenzande. Hij heeft een beroep naar Zwolle aangenomen. De vacature wordt opgevuld door ds. W. de Weerd die op 14 februari 1954 wordt bevestigd.
Loosduinen
De ledenvergadering van 25 oktober 1951 werd goed bezocht. Na afwerking van de gangbare onderwerpen kwam het kerkblad ter sprake. Men kwam tot het besluit om vanaf 1 januari 1952 het blad niet meer gratis te verstrekken aan de leden. Al snel na invoering van deze maatregel worden er ook geen mededelingen meer gedaan in het kerkblad.
Hoek van Holland
Eind 1951 begint weer de Bijbelcursus o.l.v. ds. Wagenvoorde. Enkele leden stellen hun huis ter beschikking om de leden te ontvangen. In 1952 wordt er een filmprojector aangeschaft. Dankzij een gift van een “dame uit de verte” kon tot aanschaf worden overgegaan. November 1954 wordt de lezers gemeld dat er voorlopig géén kleuters, wegens overstelpende toeloop, kunnen worden toegelaten bij de zondagschool.
De Lier
Het blijkt moeilijk te zijn om als Vereniging zonder eigen voorganger voor elke zondag een predikant te vinden. Gelukkig blijkt het in 1952 weer te lukken. De heer De Gram van Honselersdijk neemt 14 diensten voor zijn rekening. Met ingang van 1 september 1955 gaat dhr. H. Ververs uit Den Haag als voorganger in De Lier het pastoraat verzorgen voor de VVH leden.
Arnold Knoppert,
archivaris Oude Kerk Naaldwijk
Naaldwijk Oude Kerk
Wilhelminaplein
KERKDIENSTEN
Wilt u met de auto gehaald of gebracht worden? Belt u dan 0174 648569 of 06 29 04 00 29. Kerkdiensten zijn te beluisteren op: www.Kerkomroep.nl
Zondag 23 februari
10.00 uur, dr Bettine Siertsema, Amsterdam
19.00 uur, ds Carel v.d. Meij, Psalm 31
Zondag 1 maart
10.00 uur, dhr. Fred Toetenel, Zaandam, Kinderkring
19.00 uur, zie onder Ontmoetingskerk
Zondag 8 maart
10.00 uur, drs Martijn Junte, Gouda
19.00 uur, dhr. Anton van Dalen, Psalm 106
Kerkdiensten Ontmoetingskerk (PgN)
Zondag 23 februari
10.00 uur, ds Carel v.d. Meij
Zondag 1 maart
10.00 uur, ds Eibert Kok, Rode Loperviering
10.00 uur, ds Carel v.d. Meij, Atrium
19.00 uur, Cie. Bijzondere Diensten, ds J. Henzen, Wateringen, met muziekgroep Lyf
Zondag 8 maart
10.00 uur, ds Eibert Kok
11.30 uur, Juniorkerk
ADRESSEN
Predikant: vacant.
Contactpersoon Annie van Hoeven - tel. 0174-627419 of 06-27908029
Contactpersoon Caroline Koenen - tel. 0174-631399 of 06-10541301
Scriba kerkenraad: Mw. C.J. Koenen- Holster, Postbus 228, 2670 AE Naaldwijk, e-mailadres: scriba@oudekerk-naaldwijk.nl.
Website: www.oudekerk-naaldwijk.nl Kerkelijk bureau: Sylvia Middelburg-Verton en Paula Knoppert-Groot, Kerkstraat 27, 2671 HC Naaldwijk, tel. 625899, emailadres: bureau@oudekerk-naaldwijk.nl.
Bank: NL.86.RABO0373725345 t.n.v. CvK Hervormde Gemeente Naaldwijk
Diaconie Hervormde Gemeente Naaldwijk NL95 RABO 0135 3601 96.
diaconieoudekerk@caiway.net
In memoriam
Wij gedenken Francina Drankier-Struik. Op 28 januari is zij overleden op de leeftijd van 86 jaar.
Francien Struik werd op 30 mei 1933 in Monster geboren. Enig kind was ze. Vóór haar trouwen werkte ze als pruikenmaakster in Den Haag en gaf ze leiding aan tien meisjes. Ze was een snelle denker met een ondernemende geest. Doordat ze verkering kreeg en al jong trouwde, heeft ze die kant van zichzelf niet verder kunnen ontwikkelen. Ze leerde Jo Drankier kennen. Hij was zes jaar ouder. Het is een mooi verhaal hoe die relatie begonnen is. Zij verkocht kaartjes voor een evenement. Hij wilde wel kaartjes kopen, op één voorwaarde: ‘Ik koop alleen als jij dan met me meegaat’. Zo is het begonnen. In september 1954 trouwden ze. Vanwege de woningnood in die tijd betekende dat inwonen bij zijn ouders in de Druivenstraat. Zo kwam ze in Naaldwijk terecht. Verschillende keren werd er verhuisd, naar de Angulariusstraat en de Frederik Hendrikstraat. Daarvandaan vond er een woningruil plaats met een woning in de Druivenstraat. Inmiddels waren er vier kinderen geboren. De jongste werd geboren toen ze aan de Druivenstraat woonde. Dat werd haar vaste plek. 54 jaar heeft ze aan de Druivenstraat gewoond. Haar man werkte eerst als grondstomer. Dat verdiende goed. Daardoor kwam er al snel de eerste auto. Dat gaf weer nieuwe mogelijkheden. Rond zijn veertigste werd hij chauffeur op de vrachtwagen. Zij concentreerde zich op de zorg thuis, de zorg voor man en kinderen, en later ook voor de kleinkinderen. De zorg voor haar gezin stond centraal in haar leven. De kleinkinderen waren haar alles. Een lieve oma was ze, die haar kleinkinderen het liefst vertroetelde. Twee jaar geleden overleed haar man en in datzelfde jaar kwam zij in het ziekenhuis terecht en vervolgens in de verzorging in Swaenehove in Den Haag. Daar heeft ze nog een goede tijd gehad. Op dinsdag 28 januari is ze daar overleden.
Op maandag 3 februari is haar begrafenis geweest na een dankdienst voor haar leven in aula Woerdtuinen. Eerst staken de vier achterkleinkinderen vier kaarsen aan. We vervolgden met het lied dat ook voorop de overlijdenskaart stond: ‘Veilig in Jezus’ armen’. Psalm 23 stond centraal: ‘De Heer is mijn herder’. In dat geloof hebben we afscheid van haar genomen en haar toevertrouwd aan de Eeuwige.
Eibert Kok
UIT DE GEMEENTE
Contact
Als u bezoek wilt, of u wilt 'lief en leed' doorgeven; neem dan contact op met
Mw. A. v. Hoeven, Bizet 3 te Naaldwijk, tel. 0174-627419 of a.vanhoeven@caiway.nl).
Verjaardagen
Op 26-feb: Mevr. W. Alleblas - de Jong, NAALDWIJK 77 jaar
7-mrt: Mevr. J. Groenewegen - Pronk, NAALDWIJK 87 jaar.
Van harte gefeliciteerd namens de hervormde Gemeente Oude Kerk.
Koninklijke onderscheiding
Op dinsdagavond 4 februari heeft Leendert Lange van burgemeester Bouke Arends de onderscheiding voor lid in de Orde van Oranje-Nassau mogen ontvangen.
Deze eer viel hem te beurt voor zijn 30-jarige inzet bij de vrijwillige brandweer.
In al die jaren heeft hij, samen met de andere vrijwilligers, zeer vaak hulp kunnen bieden waar dat nodig was. Een moeilijke, maar vaak ook dankbare taak.
Leen, namens de Hervormde Gemeente van Naaldwijk, van harte gefeliciteerd met deze mooie onderscheiding.
Bedankt!
Op 1 februari was onze trouwdag, die we helemaal op onze eigen manier hebben mogen invullen, waarbij de Oude Kerk de hele dag centraal stond als locatie voor ceremonie, diner en feest. Wij hebben genoten van de bomvolle kerk tijdens de ceremonie. Ook zagen we vele bekende gezichten vanuit de kerkelijk gemeente op onze receptie.
Wij willen iedereen heel hartelijk danken voor hun aanwezigheid, de prachtige cadeaus en de vele kaarten die we thuis mochten ontvangen!
Groeten, Erik & Mattanja Knoppert
Opbrengst van de COLLECTE van de Oecumenische viering van 19 januari
Met een fijn gevoel van saamhorigheid mogen wij terugkijken op de Oecumenische Viering in de week van Gebed voor de Eenheid van de Christenen wereldwijd die werd gehouden in de Adrianuskerk. De inspiratie, bemoediging en blijheid om dit weer samen te mogen vieren in een volle kerk spatte ervan af. Fijn om elkaar weer te mogen ontmoeten. Met veel dank aan de voorgangers, de muzikale begeleiding en de goede zorg van allen die deze dienst mogelijk maakten.
De opbrengst van de collecte was € 820,65! Deze is bestemd voor de Raad van Kerken Nederland. Heel veel dank voor al uw gulle gaven.
De Raad van Kerken Naaldwijk.
GIFTEN
Voor het College van Kerkrentmeesters via de bank € 75,00.
OUDE KERK KLASSIEK
Zondag 23 februari
Te gast tijdens dit concert zijn concertpianist Erwin Weerstra & friends, waaronderErica Vogel (dwarsfluit), Josephine Louise Hoogstad (sopraan), Simone van Seumeren (mezzo sopraan).
Licht klassiek programma met veel bekende nummers van o.a. Verdi, Puccini, Bellinin en Schubert.
Locatie: Oude Kerk Naaldwijk
Aanvang: 15.00 uur. Kaarten à €12,50 inclusief consumptie zijn verkrijgbaar via www.westlandtheater.nl/ tel. 0174-636900 of aan de balie van de Naald.
Dit is alweer het laatste concert van dit seizoen. We hebben kunnen genieten van vijf prachtige concerten.
Onze complimenten gaan uit naar Jan en Marja van de Bos. Zij stoppen veel tijd en energie in het uitzoeken en het luisteren van de verschillende musici. Ook voor het nieuwe winterseizoen staan er weer mooie concerten op het programma. In het augustus-/septembernummer van de Vrije Ruimte kunt u het nieuwe programma lezen.
BEZINNING * BELEVING * VERDIEPING
Bijbelen
Op maandagavond 24 februari kunt u weer komen ‘Bijbelen’. Dit seizoen lezen we Bijbelteksten die in het boek ‘Groene theologie’ van Trees van Montfoort een rol spelen. ‘Groene Theologie’ van Trees van Montfoort is uitgeroepen tot beste theologische boek van 2019.
Eeuwenlang heeft de mens ongebreideld gebruik gemaakt van de natuur. Met Bijbelteksten werd dat gerechtvaardigd met de opvatting dat de mens de heerser is over de schepping. Trees van Montfoort laat in haar boek zien dat er genoeg Bijbelteksten zijn die een andere sfeer ademen. Niet de mens staat centraal, maar Gods liefde voor heel de schepping. Op deze avond Bijbelen lezen we Romeinen 8 over de schepping in barensweeën. Welkom in de Ontmoetingskerk op 24 februari om 20.00 uur. Carel van der Meij is dit keer de gespreksleider.
Een bijzondere Leerhuisavond
Op woensdag 4 maart is alweer de laatste Leerhuisavond van dit seizoen. Op die avond mogen we een bijzonder spreker welkom heten: Annette Merz. Zij is afkomstig uit Duitsland en heeft veel onderzoek gedaan naar de historische Jezus. Samen met haar leermeester, de beroemde Bijbelgeleerde Gerd Theissen, schreef ze een internationaal veel gebruikt leerboek over de historische Jezus. In september 2014 werd ze hoogleraar Nieuwe Testament aan de Protestantse Theologische Universiteit te Groningen. Nog steeds is ze bezig met onderzoek naar de historische Jezus. We hebben haar gevraagd of ze naar het Leerhuis in de Oude Kerk wil komen om te spreken over de wonderen van Jezus. En ze komt! Helemaal uit Groningen. Een unieke kans om zo dicht bij huis haar te horen spreken over de achtergrond, de historiciteit, de betekenis en de relevantie van de wonderen van Jezus waarover de evangeliën ons vertellen. Woensdagavond 4 maart om 19.30 uur in het koor van de Oude Kerk. Toegangsprijs € 5.
Gespreksavonden Dietrich Bonhoeffer
Dominee Christiaan Donner (ex-gevangenispredikant) komt in het Westland over het werk en leven van Bonhoeffer zes gespreksavonden leiden. Meer daarover las u in de vorige Vrije Ruimte. Hij gaat daarbij uit van het ‘werkschrift”.
De eerste drie gespreksavonden (12 en 26 maart en 16 april) vinden plaats in de Ontmoetingskerk in Naaldwijk en de laatste drie (30 april en 14 en 28 mei) in De Hoeksteen in Monster, 19.30 – 21.30 uur. Deelname is kosteloos. Het werkschrift (‘Bonhoeffer 75’) kunt u de eerste avond kopen voor € 1,50 (graag contant betalen). Opgave via bbv@pkn-naaldwijk.nl of 06-54252108. Er kunnen maximaal 30 deelnemers mee doen.
Van harte welkom,
namens de taakgroepen van ‘s-Gravenzande, Monster en Naaldwijk
OP WEG NAAR PASEN
De Vastentijd op weg naar Pasen mogen wij beginnen met de Oecumenische Viering van Aswoensdag op 26 februari in de Adrianuskerk, aanvang 19.30 uur. Dan begint een tijd van bezinning, aandacht voor elkaar en een tijd van eenvoud. Niet alleen aandacht voor wie dicht bij ons staan, maar vooral ook recht doen aan de mensen ver weg. Open staan voor hun noden en hen steunen. In de viering gaan voor Ds. E. Kok en Pastoor J. Steenvoorden. Wij hopen weer op een goed samenzijn!
De Raad van Kerken Naaldwijk
WITTER DAN SNEEUW
1 maart a.s. organiseert de commissie bijzondere diensten van de PgN weer een avonddienst in de Oude Kerk. Predikant in deze dienst is Ds. Jan Henzen uit Wateringen. Voor de muzikale omlijsting zorgen gospelkoor LYF (Live Your Faith) en organist Gerard Bal.
Het thema van deze dienst zal zijn: ”Witter dan sneeuw”.
'Was mij witter dan sneeuw, was mij schoon van mijn schuld'. Dit lied, afgeleid van Psalm 51 en gezongen door gospelband 'LYF', staat in deze dienst centraal. Vraag die vanuit de Psalm op ons afkomt is of er dingen zijn in onze levens die we graag achter ons zouden willen laten en of we misschien een nieuw begin zouden willen maken. Een herkenbare wens, maar is het wel mogelijk en, zo ja, hoe dan? In de dienst zoeken we in Bijbellezing, liederen en gebeden naar antwoorden. Zoekt u/zoek jij met ons mee?
We hopen u 1 maart om 19.00 te mogen begroeten in de Oude Kerk.
Lian de Gier,
namens de commissie
bijzondere diensten PgN
VASTENMAALTIJDEN
in de Veertigdagentijd op weg naar Pasen
Ook dit jaar bent u weer van harte welkom bij de vastenmaaltijden die gehouden worden in onze drie kerken in Naaldwijk. In de Veertigdagentijd op weg naar Pasen willen wij weer bij elkaar komen om elkaar te ontmoeten en na te denken over ons leven, de aarde en de zorg voor een ieder dichtbij en ver weg.
Het centrale thema van de vastenmaaltijden is dit jaar: “Sta op”! De vastenmaaltijden zijn steeds op donderdagavond van 18.00 – 19.00 uur. U bent van harte welkom op de volgende data en locaties:
12 maart in de Herberg van de Oude Kerk; “Leef vanuit Geloof”
19 maart in de Hofstede van de Adrianusparochie; “Leef vanuit Hoop”
26 maart in de Ontmoetingskerk; “Leef vanuit Liefde”.
De collecte na de vastenmaaltijden is dit jaar bestemd voor het Vluchtelingenwerk in het Westland.
Mocht u vervoer nodig hebben kunt u bellen met Marianne Leechburch Auwers tel. 0174-631176 / 06 – 39672450.
Wij kijken ernaar uit u weer te mogen ontmoeten bij de vastenmaaltijden!
Marianne Leechburch Auwers,
namens de Raad van Kerken Naaldwijk